Samenstelling

Op dit moment wordt de expertgroep gevormd door de volgende personen:

Voorzitter: Jan Mans
 
Zelfredzaamheid wordt onderschat. Eigen waarneming heeft mij geleerd dat mensen in noodsituaties  primair op zichzelf zijn aangewezen. Bij denken over veiligheid wordt er in Nederland impliciet vanuit gegaan dat de overheid ‘alles’ regelt en oplost. Natuurlijk heeft de overheid een taak bij crises en rampen. Maar de burger kan zelf ook een wezenlijke bijdrage leveren. Met dat fenomeen moeten zowel overheden als burgers leren omgaan. Op bijeenkomsten in Europa over crisisaanpak wordt er meer en meer aandacht besteed aan het fenomeen zelfredzaamheid. Mijn kennis aldaar opgedaan gebruik ik weer in discussies in Nederland over het onderwerp.
Secretaris: Frank Tetteroo
 

Als student ben ik verbonden aan de Expertgroep Zelfredzaamheid en voer ik het secretariaat. Mocht u vragen en/of opmerkingen hebben naar aanleiding van iets dat u leest op deze website (of daarbuiten), stuurt u dan een e-mail naar f.tetteroo@crisislab.nl
 
Leden:
Marnix Eysink Smeets
 
Voor veel overheidsdiensten is het nog steeds een beetje wennen dat je de burger ook anders kan zien dan alleen ‘ apathisch’, ‘verwend’ of ‘calculerend’.  En nogal eens betekent de verzuchting dat ook burgers hun verantwoordelijkheid moeten nemen dat kennelijk niet wordt gezien wat zij allemaal al doen.  Voortgang boeken op thema’s als burgerparticipatie en zelfredzaamheid betekent dan ook vooral anders leren kijken naar die burger. En naar jezelf (als overheidsorganisatie, hulpverleningsorganisatie). Want wat straal je  - bewust of onbewust – eigenlijk uit naar die burger? Klopt wat je zegt (de burger is belangrijk) eigenlijk wel met wat je doet?  Als lector Public Reassurance zijn dit precies de vragen waar ik mij dagelijks over buig. Bijdragen aan de Expertgroep is dus niet meer dan logisch…. 
Dick Fundter
 <Tekst ontbreekt>
Jan Gutteling
 <Tekst ontbreekt>
Alexander Heijnen
 
Het onderwerp zelfredzaamheid, burgerhulp en burgerparticipatie koestert mijn warme belangstelling. Ik ben van mening ben dat de overheid gebaat is bij een zelfredzame burger en bij een burger die actief hulp kan en wil verlenen, spontaan of georganiseerd via bestaande sociale netwerkstructuren. Immers de hulpverleningscapaciteit is per definitie schaars. Vanuit mijn rol als onafhankelijk extern adviseur heb ik de afgelopen jaren kunnen en mogen bijdragen aan diverse landelijke en regionale projecten rondom het thema zelfredzaamheid.  Ik koppel daarbij graag mijn ervaringen en kennis als adviseur aan mijn netwerk in binnen-en buitenland op dit boeiende onderwerp.  Binnen de expertgroep Zelfredzaamheid wil ik vanuit een onafhankelijke positie bijdragen aan een levendige maatschappelijke discussie rondom risicoacceptatie en zelfredzaamheid waarbij de centrale boodschap is dat het gezamenlijk verantwoordelijkheid nemen als overheid en burger noodzakelijk is om de continuïteit van het maatschappelijk leven te waarborgen.
Ira Helsloot
 

Zelfredzaamheid is goed, zelfredzaamheid is beter, lang leve de zelfredzaamheid!
In de loop der tijd lijkt de taak van de overheid als hoeder van veiligheid disproportioneel te zijn toegenomen. Om meerdere redenen is zo’n paternalistische houding van de overheid niet realistisch en vooral overbodig; de Nederlandse burger is best bereid om zichzelf te beschermen tegen een (dreigende) crisis. Daarom is het voor ons al expertgroep enerzijds van belang om een juiste afweging te maken wat de burgers werkelijk willen en wat zij kunnen. Anderzijds zal er gekeken moeten worden hoe het handelen van overheid hier zo goed mogelijk op aan kan sluiten. Meer precies zal de expertgroep op zoek moeten naar een balans in veiligheidsbeleid waarbij juiste aannames gehanteerd moeten worden over de betrokkenheid en inzet van alle actoren.
Als hoogleraar Besturen van Veiligheid aan de Radboud Universiteit en voorzitter van de stichting Crisislab houd ik mij onder andere bezig met de verantwoordelijkheidsverdeling tussen burgers, private partijen en overheid waarin de mogelijkheid van zelfredzaamheid een belangrijke rol speelt.
Dingeman de Jong
 
Zelfredzaamheid is niet los te koppelen van verminderde zelfredzaamheid. Rond de 25% van onze bevolking in het westen valt onder deze categorie. Van gehandicapte tot kwetsbare oudere, een groeiende groep mensen. Zij willen wel zelfredzaam worden, maar hebben daar nu en dan een hand bij nodig. Wij moeten naast onze eigen zelfredzaamheid weer leren ‘om te zien naar elkaar’, het aloude ‘noaberschap’. Uit eigen ervaring heb ik mogen ontdekken dat aandacht voor dit kleine element een groot effect sorteert op zelfredzaamheid en gezamenlijke verantwoordelijkheid. En omdat het waarschijnlijk is dat wij allen vroeg of laat deel gaan uitmaken van deze groep, is het dus van belang nu al na te denken wat wij kunnen doen en hoe we dit kunnen gaan aanpakken. 
José Kerstholt
 
Het belang van zelfredzaamheid wordt niet alleen gevoed door een terugtrekkende overheid en bezuinigingen, maar ook door allerlei maatschappelijke ontwikkelingen zoals individualisering, de afnemende invloed van traditionele sociale structuren als de kerk, globalisering en de rol van sociale media en de toenemende belasting van burgers door de combinatie werk, privé en ‘burgerschapstaken’. De overheid zal met dergelijke maatschappelijke veranderingen rekening moeten houden. Niet alleen in de communicatie met burgers, maar ook in het faciliteren/ ‘empoweren’ van (netwerken) van burgers, waarbij de behoefte van de burger centraal dient te staan. Als senior onderzoeker bij TNO houd ik mij met verschillende aspecten van zelfredzaamheid en actief burgerschap bezig. Door haar onafhankelijke positie en multi-disciplinaire karakter kan de expertgroep bij uitstek een centrale rol spelen in het aanjagen van de discussie rond dit veelzijdige onderwerp.
Jan Kuyvenhoven
 
Veiligheid is niet alleen van de brandweer. Als voorzitter van de samenwerkende vakgroepen binnen het Landelijke Netwerk Risicobeheersing van de NVBR ben ik nauw betrokken bij het realiseren van  een andere rol van de brandweer om  meer ruimte te geven aan instellingen en bedrijven die zelf de regie willen nemen. Wij zijn er  daarbij alert op dat er vanuit het individu wordt gedacht. Om als adviseur op het gebied van zelfredzaamheid te kunnen optreden is meer kennis bij de brandweer noodzakelijk. De expertgroep  biedt kansen om de beschikbare kennis te delen en verder te ontwikkelen.
Nancy Oberijé
 

Zelfredzaamheid is een thema dat de laatste jaren behoorlijk in de politieke belangstelling staat. Is het daarmee ook iets nieuws? Ja en nee. Mensen zijn altijd al zelfredzaam geweest, zeker als het gaat om noodsituaties: als de nood aan de man is worden creatieve oplossingen gevonden en helpen mensen elkaar de crisis te boven te komen. Door een toenemende professionalisering is crisisbeheersing echter meer en meer het terrein van de overheid geworden. Als goedbedoelende professionals – hulpverleners – zijn wij uit het oog verloren dat burgers heel veel zelf kunnen en ook willen doen. Samen werken aan veiligheid is daarmee de uitdaging voor de toekomst. Dit vereist een andere houding van professionals in de crisisbeheersing ten opzichte van hun omgeving: burgers, bedrijven en andere spelers in het maatschappelijke middenveld.
Als projectleider van het onderzoeksprogramma zelfredzaamheid (2004-2010) bij het Nederlands Instituut Fysieke Veiligheid (NIFV) zie ik bij uitstek het belang van zelfredzaamheid als concept binnen de crisisbeheersing. Als projectleider van het kennis- en expertisecentrum zelfredzaamheid in oprichting zie ik daarnaast het belang van het faciliteren van professionals bij de implementatie van het thema zelfredzaamheid in beleid, opleidingen, trainingen en oefeningen. De expertgroep zelfredzaamheid kan daarbij vanuit haar onafhankelijke positie een initiërende en prikkelende rol spelen, bijvoorbeeld door het opwerpen van vragen voor nader onderzoek of door het fungeren als aanjager van discussies rondom dit thema.
Jac Rooijmans 
Als vice-voorzitter van de NVBR verantwoordelijk voor de programmaraad Crisisbeheersing en Rampenbestrijding. Voorzitter van de Wetenschappelijke Raad Brandweer en het Portefeuillehouders Overleg Crisisbeheersing (POC).Binnen het POC, een overleg van de operationele diensten en gemeenten, is een visie ontwikkeld hoe de georganiseerde hulpverlening beter kan aansluiten op de spontane hulpverlening van burgers. Dat burgers niet apathisch toekijken, is inmiddels wel bekend. In de praktijk zien we dat de collega’s van de operationele diensten het echter lastig vinden om deze spontane hulp een plek te geven binnen het eigen optreden. Draagvlak creëren voor deze spontane hulpverlening en het goed inbedden in de doctrine van de hulpverlener is een van de ambities om deel te nemen aan de Expertgroep Zelfredzaamheid.

 

Comments are closed.