Pleidooi: betere opsporing vergt heldere keuzes

Het is noodzakelijk om heldere politieke keuzes te maken hoeveel politionele opsporingscapaciteit moet worden besteed aan welke typen misdrijven. Simpelweg roepen dat meer capaciteit noodzakelijk is, is veel te makkelijk. Dit betogen Helsloot, Van Reenen en Van Lochem in een discussiestuk op basis van eerder onderzoek. Zij benaderen de opsporing vanuit een kosten-baten perspectief.

In het discussiestuk geven de auteurs het volgende aan:

In de afgelopen jaren is er binnen de politie, in de media, onder onderzoekers en in de politiek twijfel ontstaan over de effectiviteit van de opsporing. Het algemene oplossingspercentage van minder dan een kwart roept dan ook geen vertrouwen op. De algemene teneur binnen de politie(wetenschap) is dat er twee oorzaken ten grondslag liggen aan het ontstaan van de huidige effectiviteitscrisis in de opsporing. Ten eerste de bureaucratie die een reactie is op ernstige incidenten zoals opsporingsfouten in de Schiedammerparkzaak. Ten tweede de veel gegeven reden dat de wereld complexer wordt en de politiële opsporing daar nog niet voldoende voor is toegerust. De effectiviteitscrisis is zo bezien een simpel schaarste- en professionaliteitsprobleem dat kan worden opgelost met meer en betere rechercheurs.

Wie dieper kijkt, moet echter constateren dat dit niet zo simpel ligt. De auteurs betogen dat de echte vraag is: ‘hoeveel willen we als samenleving uitgeven voor welke kwaliteit van een dienst?’

De discussie over de opsporing verschilt daarmee niet essentieel van bijvoorbeeld die over de medische zorg in Nederland. Een foutloze zorg die alle kwalen aanpakt is onbestaanbaar en onbetaalbaar. De Raad voor de Volksgezondheid en Zorg heeft daarom in 2006 in een baanbrekend advies gepleit voor transparantie hierover en voor een grens aan de investeringen per gewonnen gezond levensjaar. Deze norm wordt sindsdien grosso modo gehanteerd in de medische zorg.

Dezelfde maatschappelijk discussie zou ook gevoerd moeten worden over de gewenste inzet van capaciteit binnen de opsporing. Dit vraagt om transparantie over het feit dat niet aan elke misdaad opsporingscapaciteit zal worden besteed en dat er incidenteel onschuldigen veroordeeld zullen worden. Om een kosten-batenanalyse te kunnen maken, moeten er rekenwaarden toegekend worden aan het oplossen van een misdaad, maar ook aan opsporingsfouten.

Om een eerste inzicht te ontwikkelen in de huidige effectiviteit en verdeling van capaciteit in de opsporing, betogen de auteurs om rekenwaarden toe te kennen aan het oplossen van een misdaad (een capaciteitsfactor maal de maatschappelijke schade) en aan opsporingsfouten (een jaar onterecht in bewaring ‘telt’ als een verloren levensjaar). Een verkennende toepassing van deze normerende rekenwijze laat zien dat de politie haar opsporingscapaciteit veel efficiënter kan inzetten.

  • Ira Helsloot is hoogleraar Besturen van Veiligheid aan de Radboud Universiteit.
  • Piet van Reenen is onderzoeker en emeritus hoogleraar Politie en Mensenrechten
  • Peter van Lochem is onderzoeker en voormalig rector van de Academie voor Wetgeving.

 

Het discussiestuk is hier te downloaden.

 



Nieuws

  • De noodhulpfixatie staat verbindende politie in de weg
    Op 17-05-2023

    Astrid Scholtens en Ira Helsloot roepen in het tijdschrift Burgemeester van het Nederlands Genootschap van Burgemeesters (editie 104) burgemeester op om de politie te helpen de noodhulpfixatie te door...
    Lees meer >>

  • Overzicht OO: mist er wat?
    Op 11-05-2023

    Het is voor de overheid altijd van belang om rationeel en proportioneel veiligheidsbeleid na te streven. Veiligheidseuro’s kunnen immers maar een keer worden uitgegeven. Het disproportioneel investe...
    Lees meer >>

  • Gezond verstand
    Op 21-04-2023

    Ira Helsloot herhaalt in een interview met arbo-online de mantra van Crisislab aan de hand van concrete voorbeelden. Alle veiligheidsbeleid heeft ook negatieve effecten zodat je kosten en baten van ve...
    Lees meer >>

  • Publieksonderzoek: Wat denken inwoners over bommen en granaten?
    Op 14-04-2023

    Ieder jaar voeren studenten van de Radboud Universiteit een publieksonderzoek uit: ze bevragen willekeurige personen op straat naar hun opvattingen over een bepaalde risicobron. Dit jaar was het thema...
    Lees meer >>

  • Evaluatie VTH-beleid Nijmegen
    Op 08-04-2023

    In opdracht van de gemeente Nijmegen heeft Crisislab een analyse uitgevoerd van haar VTH-beleid op het domein fysieke veiligheid. Dit is een verdieping op de beleidsevaluatie die in 2021 door de gemee...
    Lees meer >>

  • Meld u aan: Blame-free leren na incidenten in de energietransitie
    Op 04-04-2023

    Incidenten zijn helaas onvermijdelijk. Een risicoloze samenleving bestaat niet waardoor er met en bij elke nieuwe en oude techniek incidenten zullen plaatsvinden. Hierdoor zijn er ook rond de energiet...
    Lees meer >>

  • Goede zorg vergt stoer besturen
    Op 24-03-2023

    Ira Helsloot pleit in een interview in LOC waardevolle zorg voor scherpere keuzes waardoor met hetzelfde geld betere zorg kan worden verleend. Hiervoor moeten vakmensen in de zorg weer meer eigen besl...
    Lees meer >>

  • Onderzoek brandveiligheid Riekerhaven
    Op 14-03-2023

    Op verzoek van woonstichting Lieven de Key heeft Crisislab samen met lector brandveiligheid em. René Hagen een onderzoek verricht naar de brandveiligheid van (tijdelijk) wooncomplex Riekerhaven in Am...
    Lees meer >>

  • Voorgestelde wetswijzing Wpg niet verstandig
    Op 13-03-2023

    Ira Helsloot heeft desgevraagd een position paper geschreven voor de deskundigenbijeenkomst in de Eerste Kamer over het wetsvoorstel Wijziging van de Wet publieke gezondheid (Wpg) in verband met de be...
    Lees meer >>

  • Demonstratierecht is niet hetzelfde als ‘attentierecht’
    Op 12-03-2023

    In het Parool van 11 maart betoogt Ira Helsloot dat het demonstratierecht geen 'attentierecht' is, dat wil zeggen dat het recht op meningsuiting niet betekent dat je ook recht hebt op dat de media aa...
    Lees meer >>

  • Disproportionaliteit in explosievenopsporings-onderzoek
    Op 24-02-2023

    In het Brabants Dagblad wordt door Crisislab de disproportionaliteit van de explosievenopsporing in Nederland aangekaart. Jaarlijks worden er in Nederland miljoenen uit het Gemeentefonds uitgegeven aa...
    Lees meer >>

  • Een nieuw jaar, maar een niet zo’n nieuw geluid
    Op 03-01-2023

    Crisislab herhaalt ook dit jaar wat o.a. haar wetenschappelijk onderzoek al jaren geleden uitwees als het om een vuurverbod gaat, zie bijvoorbeeld de rubriek ‘de kwestie’ van De Telegraaf of het ...
    Lees meer >>

Vorige Volgende