Proportionaliteit bij het zoeken naar blindgangers
In opdracht van de gemeente Amsterdam heeft Crisislab samen met de Nijmeegse hoogleraar Eric Cator een methode ontwikkeld voor een proportionele bepaling van het zoekgebied bij een indicatie voor blindgangers uit WO II. Op basis van statistiek en ongevallencijfers doet Crisislab wetenschappelijk gefundeerde aanbevelingen om het beleid effectief èn efficiënt te laten zijn.
Vliegtuigbombardementen uit WO II staan bekend om de grote aantallen blindgangers. Deze blindgangers kunnen bij bouwwerkzaamheden gevaar opleveren, bijvoorbeeld doordat vanwege heien de kans op onverwachte explosies toeneemt. Om het gevaar van blindgangers te minimaliseren, doen Nederlandse gemeenten preventief onderzoek naar blindgangers in gebieden waar gebouwd gaat worden. In Amsterdam speelt de problematiek van blindgangers in het bijzonder omdat de hoofdstad door de geallieerden zwaar is gebombardeerd.
Preventieve opsporing van explosieven en ruiming van eventuele bommen is een kostbare aangelegenheid. De gemeente Amsterdam vroeg zich in de eerste plaats af of de kosten in evenwicht zijn met de baten. Crisislab heeft daarom berekend wat het aantal vierkante meters is dat maximaal in redelijkheid onderzocht zou moeten worden, wil het beleid proportioneel zijn. Het vertrekpunt is dat het beleid niet proportioneel is wanneer er meer geld wordt uitgegeven aan het voorkomen van schade dan dat er door dat beleid aan schade wordt voorkomen.
In de tweede plaats is de vraag van de gemeente Amsterdam of er een statistische methode is om het zoekgebied af te bakenen. Op dit punt werkte Crisislab samen met Eric Cator van de Radboud Universiteit Nijmegen (RUN). Tot op heden werd een niet onderbouwde methode (nearest neighbour methode) gebruikt waarvan bij nadere beschouwing zelfs onduidelijk was wat de definitie van verdacht gebied was. De nieuw ontwikkelde methode berekent op een Bayesiaanse wijze het gebied waarin met 90% zekerheid de blindgangers van een specifiek bombardement liggen.
Op 12 september 2017 heeft het Amsterdamse college de nieuwe methode vastgesteld. Het rapport kunt u hier vinden.
In opdracht van de gemeente Amsterdam is door Crisislab en de RUN de methode verder verfijnd. De rapportage die we in juni 2018 hebben opgeleverd kunt u hier vinden.
Al eerder voerde Crisislab in opdracht van het Havenbedrijf Rotterdam en de gemeente Rotterdam een onderzoek uit naar een proportionele omgang met conventionele explosieven de Tweede Wereldoorlog.