Lopende onderzoeken

In de zomer van 2025 is in het district Twente in de eenheid Oost-Nederland een traject gestart om de politie (weer) meer in verbinding te laten komen met de samenleving, onder andere door de incidentafhandeling (noodhulp) op een andere manier vorm te geven.

Crisislab heeft de afgelopen jaren ervaring opgedaan door te experimenteren met het ontlabelen van de noodhulp in basisteams. Het doel was steeds om als politie meer capaciteit te kunnen vrijmaken om collectief meer, beter en ander politiewerk te kunnen uitvoeren. Als laatste actieonderzoek hebben we samen met een basisteam tijdens twee jaar het concreet uitgewerkte concept ‘generiek werken’ geprobeerd te implementeren waarin niet alleen de noodhulp als aparte suborganisatie zou worden afgeschaft, maar waarin nadrukkelijk ook aandacht was voor het bedenken van werk ‘dat ertoe doet’ en uitvoering van dat werk door een betere sturing van de OpCo’s.

Crisislab is gevraagd om op basis van de ervaringen van onder andere het laatste actieonderzoek de vijf basisteams in het district Twente te helpen om tot een andere werkwijze te komen waarin ten minste de elementen van het concept ‘generiek werken’ zullen worden geïmplementeerd.

EPS, in de volksmond piepschuim, wordt gebruikt om woningen te isoleren en is daarmee van grote betekenis voor de energietransitie. Bij de productie van EPS komt een zekere hoeveelheid pentaangas vrij. Pentaangas heeft een theoretisch risico voor de volksgezondheid. De vraag is nu wat zwaarder zou moeten wegen. Crisislab is daarom gevraagd om een integrale risicoafweging op te stellen met behulp van de uitgangspunten van het risicomengpaneel.

Recente branden met de bestaande bouw die na renovatie is omgebouwd tot een nul-op-de-meter woning (NOM-woning) laten zien dat de renovatiewijze die bestaat uit het aanleggen van een schil om de woningen kwetsbaar kan zijn. De brandweer heeft dan minder mogelijkheden dan gebruikelijk om de brand te beheersen. Portaal heeft haar NOM-woningen laten beoordelen op dit risico. In opdracht van de huurderstichting van Portaal verricht Crisislab een second opinion op deze beoordeling.

Light Electric Vehicles (LEV’s) zoals elektrische fietsen en steps worden steeds populairder. Daarmee worden ze ook vaker in de metro meegenomen. Spontane ontbranding van een LEV is daarmee een risico. In opdracht van het GVB berekent Crisislab het individueel risico dat dit betekent voor reizigers.

De Governance Code voor een Veilige Bouw bestaat tien jaar. Daarom organiseert de GVCB samen met Bouwend Nederland en Netbeheer Nederland vier themasessies in het land om terug- en vooruit te kijken. Wat heeft gewerkt om de bouw veiliger te maken en wat moet de inzet voor de volgende tien jaar zijn. Ira Helsloot modereert de sessies en vat de bevindingen samen.

Ook dit jaar ondersteunen wij de stichting werkgroep Bestuurlijk Overleg voor een Veilige Energietransitie in Nederland (BOVEN).

De stichting werkgroep BOVEN, waarin lokale en regionale collega-bestuurders zijn verenigd, is opgericht om lokale en regionale overheden te helpen bij de energietransitie. Bij de realisering van de energietransitie spelen lokale en regionale overheden immers een cruciale rol en komen bestuurders voor complexe opgaven te staan. Meer precies zoekt BOVEN naar manieren om het bestuurlijke perspectief op veiligheids- en gezondheidsrisico’s te combineren met de bestuurlijke opgave om de energietransitie te realiseren.

Onze ondersteuning bestaat in 2025 onder meer uit de volgende activiteiten:

• het organiseren van een symposium samen met het Veiligheidsberaad en representatie tijdens 2 RES-congressen
• het opstellen van een bestuurlijke handreiking over geothermie
• het beschrijven en analyseren van nog meer bestuurlijke ervaringen bij de totstandkoming van nieuwe energietransitie-initiatieven (die uit 2024 kunt u hier bekijken).

De afgelopen jaren hebben wij de werkgroep BOVEN onder meer ondersteund door:

• het beschrijven van bestuurlijke ervaringen over de realisatie van nieuwe energietransitie-initiatieven (2024).
• het schrijven van een bestuurlijk reflectiedocument over decentrale energieopslagsystemen (2024).
• het ontwikkelen van een instrument om risico’s integraal te kunnen afwegen (2023).
• het schrijven van de Bestuurlijke handreiking ‘Omgaan met waterstofrisico’s’ (2022)
• het organiseren van het symposium Burgerbetrokkenheid bij de risico’s en onzekerheden van de energietransitie en het opstellen van de leerpunten ervan in een rapportage (2022)
• het schrijven van de Bestuurlijke handreiking ‘Omgang met veiligheidsrisico’s van de energietransitie’ (2021)
• het uitvoeren van een onderzoek naar de (juiste) omgang met actiegroepen (2021).

Crisislab ondersteunt een pilot van de MasterClass Veiligheid Brabant en Zeeland om beter van incidenten te leren. Het kerninzicht is dat de klassiek aanpak van het zoeken naar basisoorzaken voor incidenten niet volstaat want basisoorzaken hangen altijd samen. Zo duidt de basisoorzaak ‘overtreding van een procedure’ vaak samen met ‘te ingewikkelde procedure’. In de pilot wordt daarom gekeken naar samenhangende koppels van standaardoorzaken in de verwachting dat deze aanpak tot meer inzicht leidt.

In opdracht van het Zorg- en Veiligheidshuis Arnhem (ZVA) voert Crisislab een onderzoek uit om tot een evidence-based aanpak te komen voor de zorg- en veiligheidsproblematiek in de regio Arnhem.

In de herstelperiode na de Tweede Wereldoorlog zijn diverse nieuwe constructiemethodes gebruikt om hoogbouw te realiseren. Een betonbesparende methode was het gebruik van tralieliggers. Al deze hoogbouw is nu over de ‘ontwerpleeftijd’ heen zodat de vraag rijst wat een optimale lange termijn omgang is met deze constructies: versterken of sloop-nieuwbouw. Crisislab ondersteunt woningcorporatie Talis bij het nadenken over deze keuze voor een complex met tralieliggers.