Op 7 oktober 2009 presenteerde de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) haar rapport over de brand in De Punt. Crisislab heeft ten behoeve van dit rapport in opdracht van de OvV gekeken naar de institutionele verspreiding van kennis binnen de brandweer en concludeerde dat er momenteel geen garantie is dat relevante (nieuwe) kennis neerdaalt in examenregelement, leerstof en oefenstof van de brandweer.

U kunt hier klikken voor een samenvatting van het Crisislab onderzoek en hier voor het hele Crisislab onderzoek. Het rapport van de OvV kunt u hier downloaden. Op verschillende plaatsen wordt tevens een link gelegd met het rapport van de commissie-Helsloot naar de brand in De Punt. De reactie van het Nederlands Genootschap van Burgemeesters op het rapport van de OvV kunt u hier lezen en een artikel in het Dagblad van het Noorden hier.

In opdracht van de Onderzoeksraad voor Veiligheid heeft Crisislab gekeken naar de institutionele verspreiding van kennis binnen de brandweer.

Beschrijving:

De overall conclusie van dit onderzoek is dat er momenteel geen institutionele garantie is dat relevante (nieuwe) kennis neerdaalt in examenreglement, leerstof en oefenstof van de brandweer. De formeel beschreven tripartiete structuur voor het brandweeronderwijs werkt daarmee niet zoals bedoeld.

Iets dieper gekeken naar de praktijk van het leren door de brandweer kan nog een barrière tegen institutionele verspreiding van kennis worden benoemd: de brandweer leert momenteel toch vooral door orale kennisverspreiding waardoor de lokaal heersende opvattingen over vakmanschap en expertise worden overgebracht. Met andere woorden al zouden examenreglement, leerstof en oefenstof van optimale kwaliteit zijn dan nog is er momenteel geen garantie dat de inhoud ervan ook daadwerkelijk verspreid wordt binnen het regionaal opleidingsysteem.

De volgende aanbevelingen om tot een beter leersysteem bij de brandweer te komen liggen daarmee voor de hand. In de eerste plaats dient er een bewuste cultuurinterventie plaats te vinden die een sterk commitment van de brandweerleiding vergt. Doel hiervan is om de autonome en vrijblijvende ‘socialisatie leercultuur’ te doorbreken. De gedachte van een ‘education permanente’ (met behulp van bijvoorbeeld certificering) zou hier een essentieel onderdeel van moeten zijn. In de tweede plaats dient de informeel gecentraliseerde leer- en oefenstof formeel gecentraliseerd te worden. Dit vergt geen wettelijke grondslag, maar wel een commitment van de Nederlandse gemeenten en brandweer (commandanten). De leer- en oefenstof zou derhalve inhoudelijk moet worden opgesteld door een instituut/bureau dat direct gelieerd is aan de Nederlandse gemeenten of brandweer (commandanten).  De (wetenschappelijke) kenniscomponent zou met nadruk in een dergelijk instituut of bureau geborgd moeten worden.

Meer informatie:

Klik hier om het Crisislab onderzoek “Institutionele verspreiding van kennis bij de brandweer” te downloaden. Het rapport is verwerkt in het rapport over de brand in De Punt van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (Klik hier om het hele rapport te downloaden).

Auteurs: I. Helsloot, E. Oomes, R. Weever
ISBN: 978-90-8974-141-7
Uitgever: Boom Juridische Uitgevers
Verschijningsdatum: 2009

Beschrijving:

Op 9 mei 2008 zijn bij de bestrijding van een brand in een bedrijfsgebouw in De Punt in de regio Drenthe drie brandweermensen om het leven gekomen. De drie probeerden via een binnenaanval de brandhaard te bereiken toen zij werden overvallen door een plotselinge branduitbreiding. Het duurde ongeveer drie kwartier voordat collega’s hen konden bereiken. Zij waren toen al overleden. Direct na de plotselinge branduitbreiding startte een grootschalige reddings- en bergingsoperatie en werd de rampenbestrijdingsorganisatie opgestart om voor de nabestaanden en de collega’s te zorgen.

De verantwoordelijke gemeente Tynaarlo heeft een onafhankelijke onderzoekscommissie gevraagd om de gebeurtenissen te onderzoeken. Dit boek is het resultaat van dat onderzoek.

Aandacht wordt besteed aan de periode van alarmering tot plotselinge branduitbreiding, de reddingspogingen na de plotselinge branduitbreiding, het grootschalig brandweeroptreden, gericht op de berging van de omgekomen brandweermensen en het beheersen van de brand, het functioneren van de multidisciplinaire commandostructuur van de rampenbestrijdingsorganisatie en de psychosociale zorg aan directe nabestaanden en brandweercollega’s.

Het boek is hier te vinden.

Het eindrapport van de commissie Helsloot naar de brand in De Punt op 9 mei, waarbij drie brandweermannen omkwamen, is nu bij Boom uitgevers  in boekvorm verschenen.  Het boek gaat, naast het samenvattende hoofdrapport, in op de brandbestrijding kort na de eerste melding, het grootschalig brandweeroptreden, het functioneren van de multidisciplinaire teams COPI, ROT en GBT, de voorlichting en de psychosociale opvang en nazorg aan familieleden en hulpverleners. De crisislabonderzoekers A. Scholtens en J. Groenendaal hebben de deelonderzoeken uitgevoerd naar het functioneren van de multidisciplinaire teams en de voorlichting. De commissie Helsloot concludeerde onder andere dat de brandweermannen onvoldoende voorbereid waren op “de bijzondere taak die hen overviel”. Het boek kan besteld worden via Boom Juridische uitgevers.