Archief

Astrid Scholtens en Ira Helsloot hebben voor het burgemeestersblad een bijdrage geschreven over het weerbaarheidsbeleid in Nederland. De portee is dat het oneerlijk is om de noodzakelijke weerbaarheid in de schoenen van de burger en de veiligheidsregio’s te schuiven als het rijksbeleid de samenleving steeds minder weerbaar maakt door bestaande continuïteitseisen los te laten. De minister van JenV kan zich dus beter tot de collega-ministers richten dan tot de burgemeesters in Nederland.

Het artikel kunt u hier lezen.

Alle overige artikelen uit Burgemeester 110 vindt u hier.

Crisislab ondersteunt de werkgroep BOVEN door onder andere ervaringen van decentrale bestuurders met energietransitie-initiatieven op te tekenen. In deze rubriek vindt u ervaringen van decentraal collega-bestuurders die andere bestuurders kunnen helpen om de noodzakelijke integrale veiligheidsafweging te maken bij de besluitvorming over de energietransitie.

In januari 2025 spraken wij namens de werkgroep BOVEN met de Den Helderse wethouder Peter van Diepen over het waterstofproject ZepHYros dat door de Port of Den Helder (PoDH) samen met een aantal marktpartijen sinds 2019 wordt uitgevoerd. ZepHYros richt zich op de realisatie van een totale waterstofketen, dus van productie tot en met verkoop en distributie van groene waterstof. De gemeente Den Helder heeft de ambitie om uit te groeien tot een duurzame waterstof hub van nationaal en zelfs internationaal belang, en daarmee is realisatie van ook dit project belangrijk. Wat betekent dit voor de omgang met veiligheidsrisico’s? U kunt het lezen in het verslag ‘Bestuurder moet voor de troepen staan om vertraging in ambities te voorkomen’ dat u hier kunt downloaden.

Alle overige bestuurlijke ervaringen vindt u hier.

Crisislab heeft in opdracht van het kenniscentrum OO een handvat risicomanagement voor gemeenten in de omgang met OO geschreven om gemeenten te helpen bij het opstellen van OO-beleid dat uitgaat van de principes van goed risicomanagement. Het handvat maakt inzichtelijk welke afwegingen daarvoor nodig zijn.

Het handvat ondersteunt de ambtelijke voorbereiding van besluiten op basis van een objectieve risicoanalyse. In de politiek-bestuurlijke werkelijkheid bestaan er ook andere (soms subjectieve) redenen die meewegen bij de besluitvorming. In dit handvat wordt daarom slechts beperkt ingezoomd op deze subjectieve redenen, terwijl in de voorbeelden wel beide invalshoeken worden geïllustreerd. Voor de objectieve ambtelijke risicoanalyse biedt dit handvat richting bij het beantwoorden van het proportionaliteitsvraagstuk en de afwegingen die gemeenten daarvoor maken.

Parallel aan het opstellen van het handvat is ook een OO-risicomatrix opgesteld waarin het type OO wordt afgezet tegen verschillende elementen van proportioneel OO-beleid. Deze OO-risicomatrix is nog in ontwikkeling en zal op een later moment worden gepubliceerd.

Het lijkt alweer lang geleden dat het coronabeleid Nederland stillegde en meer schade veroorzaakte dan het virus zelf. Toch is deze vreselijke periode nog steeds niet goed geëvalueerd. Het opheffingsbestuur van Herstel.nl waar Ira Helsloot deel van uit maakt heeft de resterende middelen gebruikt om een aantal wetenschappers te vragen bouwstenen aan te leveren voor zo’n evaluatie: ‘Pandemische paraatheid’ is als boek hier te bestellen. Ook kunt u het boek hier downloaden.

Op 28 januari 2025 werd het boek gepresenteerd tijdens een bijeenkomst in de Balie in Amsterdam met schrijvers Armand Girbes en Eline van den Broek als sprekers en op 8 februari 2025 sprak Ira Helsloot in de podcast van Jort Kelder met Marcel Levi en Maarten Keulemans over het coronabeleid o.a. op basis van de inzichten uit het boek.

Samen met dr. Ron de Wit, ondercommandant van brandweer Twente, heeft Ira Helsloot een hoofdstuk geschreven in het boek ‘Fire Safety Engineering – Measures, Policies, and Applications’ over de toepassing van kosten-batenanalyses bij het opstellen van beleid over brandweerzorg.

Het hoofdstuk kunt u hier lezen.

Op 13 november 2024 zal de werkgroep BOVEN een workshop ‘Een veilige energietransitie, hoe dan?’ verzorgen op het RES congres. BOVEN doet dit in de vorm van een talkshow waarin Jop Fackeldey (bestuurslid van BOVEN) als talkshowhost praat met vier tafelgasten over hun opvattingen over een veilige energietransitie. De tafelgasten zijn Ira Helsloot, Menno de Boer, Jan Vos en Diederik Gommers .

Ter voorbereiding op de talkshow zijn er vier podcasts van ieder 30 minuten opgenomen. In iedere podcast interviewt Fackeldey de tafelgasten. Iedere podcast eindigt met een stelling die zij aan tafel tijdens de talkshow zullen verdedigen.

De podcasts van Ira Helsloot die stelt dat een veilige energietransitie is gebaat bij een brede kosten-batenafweging zodat niet alleen naar de risico’s van nieuwe technologieën wordt gekeken maar ook naar de verdwijnende, kunt u hier beluisteren.

Alle vier de podcasts kunt u hier beluisteren.

Ira Helsloot was te gast bij de podcast ‘Jeugdzorg. Wat bedoel je?’ Hij spreekt daarin over de woekerende professionalisering binnen de jeugdzorg.

U kunt de podcast hier beluisteren.

De bestuurlijke werkgroep BOVEN, die door Crisislab wordt ondersteund, heeft twee reflectiedocumenten voor lokaal bestuurders opgesteld m.b.t. de energietransitie.

Het decentraal bestuur ervaart het realiseren van de energietransitie als een topprioriteit. Provincies en gemeenten doen daarom alles wat in hun macht ligt om initiatieven te bevorderen. Niet altijd, mogelijk zelfs meestal niet, is de veiligheidskennis over de energietransitie zo ‘af ’ dat een definitieve en volledige veiligheidsafweging op dit moment gemaakt kan worden voor een concreet nieuw energietransitie-initiatief. Toch moeten decentraal bestuurders beslissen.

In het reflectiedocument Bestuurders aan het woord over veiligheidsrisico’s in de energietransitie vertelt een aantal lokale bestuurders over hun bestuurlijke ervaringen met initiatieven om de energietransitie binnen hun gemeente te (kunnen) realiseren. De aandacht richt zich daarbij, gezien de opdracht van de werkgroep BOVEN, op de omgang met veiligheidsrisico’s die daarmee gepaard zouden kunnen gaan. Collega-bestuurders kunnen deze ervaringen gebruiken bij de ontwikkelingen in hun eigen gemeente of provincie.

Het reflectiedocument kunt u hier downloaden.

Er zullen meerdere andere ervaringen volgen die u in de rubriek ‘bestuurlijke ervaringen’ op de website van BOVEN kunt lezen.

In het reflectiedocument Worstelen met decentrale energie-opslagsystemen en hun risico’s gaan we in op een specifiek initiatief: de op dit moment meest kansrijk ogende decentrale energie-opslagsystemen op huishoud- en buurtniveau, d.w.z. thuisbatterijen respectievelijk buurtbatterijen. Deze energieopslagsystemen zijn volgens ‘de wereld van B’ van het Nationaal Programma Regionale Energiestrategie noodzakelijk omdat bij decentrale energieopwekking met zon en wind er een fluctuerend aanbod en een fluctuerende vraag is, en de decentraal opgewekte energie dan niet verloren hoeft te gaan. Vanzelfsprekend betekent dit iets voor lokale bestuurders die in hun keuzes zowel de lokale voordelen als risico’s moeten afwegen. In het bijzonder zal de vergunningverlening voor decentrale energieopslagsystemen op buurtniveau veelal door het lokaal bevoegd gezag gebeuren. Omdat in die besluitvorming altijd ruimte is voor een bestuurlijke afweging, is bestuurlijk inzicht in de (mogelijke) risico’s van decentrale energieopslagsystemen gewenst. Lokale bestuurders kunnen met de kennis in dit reflectiedocument (meer) gevoel krijgen bij de bestuurlijke afwegingen die daarvoor moeten plaatsvinden.

Het reflectiedocument kunt u hier downloaden.

Beide reflectiedocumenten zijn op 27 juni 2024 tijdens het symposium ‘Risks and Energy Transition’ door burgemeester Arno Bonte, tevens BOVEN-lid, aan Caroline Kollau, Directeur Generaal Klimaat en Energie van het ministerie van EZK overhandigd.

Hans Smit, Ira Helsloot en Kees Kramers hebben voor Arts en Auto een opiniestuk geschreven over de administratieve last die alle verantwoordingsregels in de zorg met zich meebrengen. Deze zijn zorgprofessionals al jaren een doorn in het oog. Maar waar komen die regels nu vandaan?

Het opiniestuk kunt u hier lezen.

ProRail heeft als uitvloeisel van haar missie en visie als kernresultaat benoemd ‘een veilig en betrouwbaar spoor’. De te behalen kernresultaten zijn verder geconcretiseerd in 7 strategische prioriteiten. Eén van die prioriteiten is het opstellen van een integrale lange-termijn-ontwikkelagenda voor het spoor. Een geoperationaliseerde visie op wat ‘goede’ veiligheid op het spoor is, is daartoe noodzakelijk.

Crisislab heeft de afdeling veiligheid ondersteund met het opstellen van een proportioneel veiligheidskader om veiligheidsrisico’s onderbouwd af te kunnen wegen. Zoals altijd moeten verschillende vormen van veiligheid (mede vanwege de discussies met andere (overheids)partijen) immers afgewogen worden met elkaar en met andere belangen die door het spoorvervoer worden gediend. Meer precies helpt het veiligheidskader het managementniveau om op een integrale manier de verschillende ‘soorten’ veiligheid waar ProRail mee van doen heeft, af te wegen zoals arboveiligheid van werkenden aan het spoor, spoorveiligheid van de infrastructuur voor reizigers, verkeersveiligheid van reizigers die overwegen passeren, en de omgevingsveiligheid vanwege ongevallen op het spoor. In het bijzonder zijn in het veiligheidskader begrippen als ‘ALARP’ en ‘standstill’ meetbaar gedefinieerd.

Een concept van het veiligheidskader is in de zomer van 2023 vastgesteld door de directie van ProRail (de ExCo) met als opdracht om het kader op de werking in de praktijk te beproeven op twee actuele casus, namelijk het botsrisico op (emplacementen met) seinen met doorschietlengtetekorten en het ontsporingsrisico als gevolg van afschuiving van de baan of baaninstabiliteit. De uitkomst van deze succesvolle beproeving heeft in het tweede kwartaal van 2024 geleid tot de beslissing door de ExCo om het veiligheidskader Wanneer is het veilig genoeg? definitief vast te stellen.

ProRail kan dit veiligheidskader ook gebruiken in discussies met andere (overheids)partijen in het kader van vergunningverlening of toezicht.

Op 27 juni a.s. organiseert het ministerie van EZK een internationale conferentie in de Sociëteit De Witte, Plein 24 Den Haag.

Thema is de balans tussen risico’s en maatschappelijk belang van de energietransitie. Tijdens de conferentie waar Ira Helsloot een workshop verzorgt, worden ook twee reflectiedocumenten van de werkgroep BOVEN openbaar gemaakt, getiteld 1) Bestuurders aan het woord over veiligheidsrisico’s in de energietransitie en 2) Worstelen met decentrale energieopslagsystemen en hun risico’s.

Crisislab ondersteunt de werkgroep BOVEN al een aantal jaren.

De volgende sprekers gaan tijdens de conferentie nader in op de vele dilemma’s rond het thema:

• Maxim Februari (de bekende auteur en rechtsfilosoof)
• Florentin Blanc (directeur Institute for Regulatory Innovation, Delivery and Effectiveness)
• Maria Henneman (bestuursvoorzitter Rathenau Instituut, lid OVV)
• Sandor Gaastra (secretaris-generaal bij het ministerie van EZK)
• Afke van Rijn (directeur-generaal bij het ministerie van IenW)
• Arno Bonte (wethouder Helmond)
• Mireille van Ark (adjunct-hoofdredacteur RTL Nieuws)

’s Middags zijn er workshops onder leiding van hoogleraren van King’s College London, University Stavanger, Radboud Universiteit, Universiteit Utrecht en Technische Universiteit Delft.

Inschrijven kan voor de hele dag of voor een dagdeel.

Het Kenniscentrum Ontplofbare Oorlogsresten ondersteunt gemeenten op verschillende wijzen in de omgang met ontplofbare oorlogsresten (OO).

In opdracht van het kenniscentrum OO heeft Crisislab een handvat opgesteld voor hoe gemeenten hun OO-beleid kunnen baseren op de in Nederland gangbare bouwstenen voor risicomanagement. Het handvat maakt inzichtelijk welke afwegingen daarbij nodig zijn.

Later dit jaar wordt het handvat Omgaan met risico’s van ontplofbare oorlogsresten; een handvat voor Nederlandse gemeenten voor risicomanagement in de omgang met ontplofbare oorlogsresten gepubliceerd en zal dan ook op onze website te downloaden zijn.

Parallel aan het opstellen van het handvat is ook een OO-risicomatrix opgesteld waarin het type OO wordt afgezet tegen verschillende elementen van proportioneel OO-beleid. Deze OO-risicomatrix is nog in ontwikkeling en zal op een later moment worden gepubliceerd.

De burgemeester lijkt in onze waarneming steeds meer een nieuwe scheidsrechtersfunctie op veiligheidsgebied te krijgen. Het lijkt erop dat mede dankzij de regionalisering van vergunningverlening en veiligheidsadvies alleen het college van B&W nog integraal wil denken. Binnen dat college wordt dan al snel naar de burgemeester gekeken om als scheidsrechter op te treden. Zonder VAR is dat een riskante taak. In het artikel ‘VAR gezocht’ in de veiligheidseditie 2024 van het Burgemeestersblad leggen Ira Helsloot en Astrid Scholtens uit waarom.

In opdracht van de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland en Groningen en de gemeente Rotterdam heeft Crisislab in 2021 een onderzoek uitgevoerd naar de veiligheid van beweegbare bruggen in Nederland.

Voor het geheel aan beweegbare bruggen in Nederland geldt dat de reguliere veiligheidsnorm van een individueel overlijdensrisico van één op de honderdduizend jaar (10^-5) ruim gehaald wordt. De feitelijke onveiligheid ligt honderdmaal lager, rondom de 10^-7. Ons eindrapport Nog meer investeren, een brug te ver? geeft een voorgestelde berekeningswijze om bestuurlijk vast te stellen dat 10^-5, net als op andere domeinen in Nederland, de te behalen norm is.

De bevindingen zijn nu ook internationaal gepubliceerd in het tijdschrift Journal of Risk Analysis and Crisis Response. Het artikel ‘Additional Safety Measures for Movable Bridges, A Bridge Too Far? A Calculated Approach on Proportional Safety for Movable Bridges in the Netherlands’ kunt u hier vinden.

In opdracht van de gemeente Amsterdam heeft Crisislab in 2021 een onderzoek uitgevoerd naar de organisatie van het toezicht op de horeca en evenementen. Meer precies hebben we gekeken hoe het huidige toezichtbeleid en de organisatie van het toezicht op de horeca en evenementen van de gemeente Amsterdam geoptimaliseerd kan/moet worden om als gemeente redelijkerwijs te kunnen zeggen dat men inzicht en controle heeft over de risico’s die zich kunnen voordoen.

Sinds 2010 hebben zich verschillende wijzigingen voorgedaan in de organisatie van het toezicht op horeca en evenementen binnen de gemeente Amsterdam. Zo is in het Bestuursakkoord 2006-2010 afgesproken dat er gewerkt gaat worden met één horecahandhaver voor milieugericht toezicht, werd in 2013 het rijkstoezicht op de naleving van de Drank- en horecawet (DHW) gedecentraliseerd waardoor de toezichthoudende taken zonder de toekenning van extra toezichtcapaciteit bij de gemeente kwam te liggen en is in 2019 de oprichting van de stedelijke organisatie Toezicht & Handhaving Openbare Ruimte (THOR) gerealiseerd. Hierbij zijn medewerkers van de afdelingen Handhaving Openbare Ruimte (HOR) van de stadsdelen samen met die van de stedelijke organisatie Handhaving en Toezicht overgegaan naar THOR.

Het is met name de laatstgenoemde wijziging die een langer lopende ambtelijke discussie over de verdeling van de toezichtstaken op horeca en evenementen heeft versterkt: een deel van de toezichtstaken op de horeca werd tot 2019 uitgevoerd door medewerkers van HOR. Na de overgang naar THOR zijn deze losgelaten omdat het management van THOR zich heeft gericht op haar beschreven opdracht, het toezichthouden op de openbare ruimte. De discussie liep daarvoor ook al omdat het bedrijvenbestand, het aantal evenementen en het aantal meldingen van inwoners over horeca is toegenomen zonder dat er toezichtcapaciteit is bijgekomen. De afgelopen jaren is dan ook veel gesproken tussen THOR, de afdelingen Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (VTH) in de stadsdelen, het Stedelijk Evenementenbureau (SEB) en de directie Openbare Orde en Veiligheid (OOV) over de organisatie van het toezicht. Dit leidde echter niet tot een voor alle partijen bevredigende oplossing.

Crisislab is gevraagd om de discussie te beslechten.

Uitgangspunt van de gemeente Amsterdam is dat ieder organisatieonderdeel zich voor de hele stad inzet, dat wil zeggen voor zowel het stedelijk- als het stadsdeelbelang. Voor de organisatie van het toezicht is voor ons het uitgangspunt dat de voor het toezicht op de horeca en evenementen gemandateerde dagelijks besturen (db’s) van de stadsdelen een toezichtorganisatie hebben (VTH) die op basis van een decentrale afweging van prioriteiten wordt ingezet. Onze meest centrale aanbeveling is daarmee dat het wenselijk is om naar bestuurlijk geaccordeerd risicogericht toezicht te gaan.

De rapportage Naar risicogestuurd toezicht kunt u hier downloaden.

De rapportage is als bijlage opgenomen bij de Raadsinformatiebrief van 24 januari 2024.

De bodem van de Noordzee is van groot belang voor Nederland, zowel voor het leggen van infrastructuur voor de energietransitie als voor zandwinning voor de kustbescherming. In de omgang met Ontplofbare Oorlogsresten (OO) wordt een zogenaamde worstcase aanpak gehanteerd: uitgaande van het ergst denkbare scenario worden maatregelen genomen. In het huidige scenario wordt op basis van vooronderzoeken vastgesteld welke explosieven in het projectgebied kunnen liggen. Vervolgens worden beheersmaatregelen getroffen, die veelal bestaat uit detectie, waarna gemeten objecten verwijderd of vermeden worden.

Nog meer dan op het land is er met betrekking tot OO in de Noordzee een grote mate van leemte in kennis. Zo blijkt altijd uit vooronderzoek dat er een kans op aanwezigheid OO is, waardoor ook ten alle tijden beheersmaatregelen (dus voornamelijk ‘detectie’) zullen moeten worden getroffen. Dit kost de samenleving jaarlijks een groot bedrag aan directe en indirecte kosten. Niet alleen vanwege de beheersmaatregelen die op de Noordzee moeten worden getroffen bij het realiseren van projecten, maar ook vanwege de mogelijkheden die hierdoor onbenut worden gelaten.

In opdracht van TenneT en Rijkswaterstaat heeft Crisislab onderzoek gedaan naar het objectieve risico van Ontplofbare Oorlogsresten in de Noordzee waarbij zowel naar baggerwerkzaamheden als het installeren van kabels is gekeken. We toetsen dit aan de generieke norm voor veiligheid in Nederland. Aanvullend is er een maatschappelijke kosten-batenanalyse uitgevoerd.

De studie laat zien dat het OO-risico bij het installeren van kabels in de Noordzeebodem kleiner is dan eens per honderdduizend jaar, waarmee het voldoet aan de reguliere maatstaf voor het individueel risico in Nederland. Tegelijkertijd zien we dat het risico van werken op zee groter is dan het OO-risico voor medewerkers die kabels installeren. Dit betekent dat het risico op overlijden groter is door het treffen van maatregelen dan zonder.

Door een gebrek aan data hebben we dit voor baggerwerkzaamheden nog niet aan kunnen tonen. Er zijn indicaties dat dit ook het geval is voor baggeraars, bijvoorbeeld dat er al tienduizenden explosieven zijn opgevist met slechts twee dodelijke incidenten waarbij het explosief aan boord explodeerde.

Een maatschappelijke kosten-batenanalyse laat zien dat de kosten van de huidige maatregelen disproportioneel zijn, zowel bij het installeren van kabels als bij baggerwerkzaamheden.

De rapportage kunt u hier downloaden.

De gemeente ‘s-Hertogenbosch heeft in oktober 2023 nieuw beleid vastgesteld voor de omgang met Ontplofbare Oorlogsresten (OO). De doelstelling van het beleid is zorg te dragen voor een eenduidige, proportionele omgang met OO bij processen en werkzaamheden binnen de gemeente ’s-Hertogenbosch. Dit zijn ruimtelijke ontwikkelingen bij eigen werkzaamheden (als werkgever) en werkzaamheden door derden (als opdrachtgever). De gemeente heeft de proportionele omgang met OO vastgelegd in een Nota Ontplofbare Oorlogsresten.

Crisislab heeft mogen helpen bij het opstellen van de Nota Ontplofbare Oorlogsresten. Proportioneel veiligheidsbeleid houdt volgens Crisislab in dat 1) het rekening houdt met zowel kans als effect, 2) risico’s waardevrij worden omschreven en 3) het gebaseerd is op een maatschappelijke kosten-batenanalyse. Deze drie aspecten hebben een plaats gekregen in de nota. Voor de nota heeft Crisislab een kennisdocument over de risico’s van OO geschreven. De nota treft u hier en ons kennisdocument hier.

De nota past vanzelfsprekend bij de uitkomsten van eerder onderzoek van Crisislab voor het Kenniscentrum OO waarin de taken en bevoegdheden die gemeenten hebben bij de omgang met OO zijn beschreven inclusief eventuele onduidelijkheden over de invulling ervan (de zogenaamde witte vlekken).

Friso de Zeeuw en Ira Helsloot hebben in twee opinie-artikelen in de NRC en de Volkskrant de huidige te eenzijdige focus op de risico’s die industriële activiteiten onvermijdelijk met zich mee brengen bekritiseerd:

In de NRC van 9 oktober (en 8 oktober in de online-versie) betogen ze dat de recente rapportage van het RIVM die alleen kijkt naar de risico’s die Tata veroorzaakt nodeloze onrust veroorzaakt omdat het RIVM geen context biedt waaruit blijkt dat de extra risico’s helemaal niet zo groot zijn. Uit een reactie van het RIVM blijkt dat zij hier bewust voor kiest. Lees hier het antwoord van Ira en Friso op die reactie van het RIVM.

In de Volkskrant van 23 oktober 2023 leggen ze uit dat de huidige juridisering een zinvol publiek debat over wat maatschappelijk aanvaarbare risico’s zijn niet helpt. De niet door de redactie ingekorte versie vindt u hier.

In opdracht van woningcorporatie Portaal heeft Crisislab een onderzoek uitgevoerd uit naar de brand in Arnhem die op 18 juni 2023 plaatsvond en waarbij vier woningen geheel zijn uitgebrand nadat in een van de woningen brand was uitgebroken. De brandweer kon de brand vanwege de bijzondere bouwwijze gedurende lange tijd niet bedwingen. Het betreft zogenaamde nul op de meter woningen (NOM-woningen) waarvan Portaal graag wilde weten wat de invloed van de specifieke kenmerken daarvan op het brandverloop is geweest en of deze kenmerken proportioneel zijn aan te passen om het evident ongewenste brandverloop te voorkomen.

De rapportage kunt u hier downloaden.

Elke bestuurder of volksvertegenwoordiger die beslissingen moet nemen over de energietransitie kent het onbevredigende gevoel wel. De energietransitie moet vanwege onder andere het grote risico op klimaatverandering. Maar onvermijdelijk introduceren we daarmee, als met elke menselijke activiteit, ook nieuwe risico’s. Bij de besluitvorming en in gesprekken met de samenleving komt dan de terechte vraag naar voren ‘hoeveel groter of kleiner zijn die nieuwe risico’s vergeleken met de bestaande risico’s die met het gebruik van fossiele brandstoffen samenhangen?’ Op die vraag was het lastig een precies antwoord te geven dat de samenleving inzicht geeft op gemeentelijk, provinciaal en nationaal niveau.

Het Bestuurlijk Overleg voor een Veilige Energietransitie in Nederland (BOVEN) heeft, mogelijk gemaakt door het ministerie van EZK en uitgevoerd door Crisislab, de handschoen opgepakt. We hebben een risicomengpaneel ontwikkeld: een instrument waarmee oude en nieuwe veiligheids- en gezondheidsrisico’s met elkaar vergeleken kunnen worden. Door de nieuwe initiatieven komt er zoals al gezegd vaak een nieuwe risicobron in de leefomgeving van omwonenden bij. Wat dikwijls vergeten wordt, is dat er hiermee ook een risicobron verdwijnt of vermindert. Met behulp van dit instrument kan dit nu wel inzichtelijk worden gemaakt.

Het risicomengpaneel bestaat uit vier producten:

• de bestuurlijke rapportage De risico’s van de energietransitie in perspectief. Hierin wordt uitgelegd hoe het risicomengpaneel is vormgegeven en op welke manier het instrument door bestuurders en volksvertegenwoordigers te gebruiken is als onderdeel van het besluitvormingsproces over initiatieven voor de energietransitie.
• een technisch achtergronddocument Risicomengpaneel – technische rapportage.
• een handleiding Risicomengpaneel – Handleiding waarin het gebruik van de tool, bijvoorbeeld door adviseurs, wordt uitgelegd.
• de tool zelf om risico’s met elkaar te vergelijken.