Archief

De master Bestuurskunde van de Radboud Universiteit Nijmegen is ook in 2018 weer gekozen tot de beste bestuurskunde masteropleiding van Nederland. Binnen het master programma scoort de specialisatie Besturen van Veiligheid, waarvoor Ira Helsloot verantwoordelijk is en wordt ondersteund door Crisislab, ook traditioneel hoog. Dit jaar gaven de studenten bijvoorbeeld gemiddeld een 4,6 (op een schaal van 5) op de vraag of ze veel geleerd hadden en een 5,0 als waardering voor de (gast)docenten. Een testimonial van een van de studenten leest u hier.

Door Crisislab en de Nijmeegse hoogleraar Eric Cator is in 2016/2017 een methode ontwikkeld om het verdacht gebied bij bombardementen uit de Tweede Wereldoorlog vast te stellen. Deze methode is medio 2017 Amsterdams beleid geworden.

In opdracht van de gemeente Amsterdam is deze methode verder verfijnd voor enkele specifieke situaties zoals de situatie dat er wegens opsporingswerkzaamheden al bekend is dat op bepaalde oppervlakken zeker geen blindgangers liggen. De rapportage hiervan kunt u hier downloaden.

In 2018 is de methode toegepast op twee specifieke locaties in Amsterdam: de Alaskahaven en Buiksloterham.

Ira Helsloot en Sander Kraaijenbrink vertellen in Bilfinger magazine (mei 2018) over de resultaten van een onderzoek dat Crisislab uitvoerde naar de effecten van de risico-regelreflex in de industrie. Het onderzoek werd uitgevoerd in opdracht van de VOMI (brancheorganisatie voor dienstverlenende bedrijven in de procesindustrie) en de SSVV (Stichting Samenwerken voor Veiligheid).

Het betreffende artikeltje kunt u hier downloaden.

Studenten van de Radboud Universiteit Nijmegen hebben in het kader van hun masteropleiding Besturen van Veiligheid een publieksonderzoek uitgevoerd naar de mening van burgers naar meer blauw op straat. Door Crisislab zijn de resultaten verwerkt tot een rapportage.

Net als in de eerdere publieksonderzoeken die wij hebben uitgevoerd is ook op dit thema de ‘narrige burger’ weer zichtbaar: als bestuurder zouden ze niet investeren in meer blauw op straat, terwijl zij als consument juist wel meer blauw op straat zouden willen zien.

Het publieksonderzoek kunt u hier downloaden.

Eerdere publieksonderzoeken die door Crisislab zijn uitgevoerd, zijn:

• Veiligheidsmaatregelen op Schiphol
• De chemie tussen Chemelot en Geleen
• Wonen in een transformatiewoning
• Risico’s en gevaren in de Drechtsteden
• Risico’s en incidenten in de Jeugdzorg
• Asbestbrand Roermond
• Parkeerbeleid in Enkhuizen.

Door de stuurgroep IV-HO is een Raad van Advies ingesteld om te reflecteren op de huidige veiligheidsstand van zaken in het hoger onderwijs. Ira Helsloot was secretaris van deze raad. Samengevat waarschuwt de raad als eerste dat aandacht voor veiligheid niet ten koste mag gaan van de primaire onderwijsopgave. Als tweede merkt de raad op dat een werkelijke bedreiging van het leer- en onderzoeksklimaat juist onvoldoende aandacht krijgt: de veiligheid van meningsvorming staat onder druk in het hoger onderwijs. Het advies vindt u hier.

In opdracht van de wereldbank traint Crisislab een week lang Griekse brandweerofficieren in Athene in effectieve en proportionele brandveiligheidinspecties.

In opdracht van de Gemeente Waterland heeft Crisislab in 2018 onderzocht hoe de gemeente is opgetreden in een overlastcasus die speelde op het voormalige eiland Marken. Centraal in deze evaluatie staat hoe de gemeente is omgegaan met haar verantwoordelijkheid en de ter beschikking staande bevoegdheden en bestuursrechtelijke instrumenten.

Vanwege de privacygevoelige inhoud van de ten aanzien van de casuïstiek verwerkte informatie in de rapportage is deze niet online beschikbaar.

In zowel het AD als De Volkskrant wordt onder andere door Ira Helsloot ingegaan op de perverse krachten in het asbestcertificatiestelsel. De artikelen kunt u hier lezen:

AD: ‘Asbestbranche houdt iedereen voor de gek.’

De Volkskrant: ‘Te strenge asbestregels kosten woningbouwcorporaties en Nederland honderden miljoenen, stellen experts.’

Op dinsdag 27 maart 2018 lanceerde het programma De Zorg Brandveilig de online applicatie BrandWijzer. Crisislab is als penvoerder nauw betrokken geweest bij de totstandkoming ervan. Dit nieuwe instrument maakt het voor zorgorganisaties mogelijk om te zien of alle onderdelen van hun organisatie vanuit een risicogestuurd perspectief afdoende brandveilig zijn. Uniek aan BrandWijzer is dat hierbij integraal risico’s worden ingeschat en afgewogen tegen de samenhang en impact van genomen maatregelen en voorzieningen. BrandWijzer is beschikbaar via www.brandwijzer.nl.

Aan BrandWijzer is lang gewerkt om te voldoen aan de wensen van gebruikers. Zo is veel aandacht besteed aan het zo compact mogelijk houden van de vragenlijst. Ook is er een mogelijkheid ingebouwd om medewerkers van de werkvloer te betrekken bij de beantwoording van vragen. De beknopte vragenlijst en het intelligente rekenmodel erachter is tot stand gekomen in een samenwerking van toonaangevende brandveiligheidsexperts in samenspraak met zorgprofessionals. Zo is een instrument ontwikkeld dat zowel inhoudelijk gefundeerd als zeer gebruiksvriendelijk is.

Risicogestuurde brandveiligheid

BrandWijzer heeft als uitgangspunt dat er door zorgaanbieders vanuit een risicogestuurd perspectief naar brandveiligheid gekeken moet worden om een veilige omgeving te kunnen bieden. Bij de toepassing van een risicogestuurde benadering kan namelijk blijken dat sommige standaardeisen uit de regelgeving niet voldoende zijn terwijl andere niet nuttig zijn. Volgens de meest actuele inzichten is een risicogestuurde aanpak van brandveiligheid het meest effectief in het voorkomen van brand en het beperken van de gevolgen van een brand.

Betrokken partijen

Aan BrandWijzer is gewerkt door experts van het Instituut Fysieke Veiligheid (IFV), Brandweer Nederland, Nieman Adviseurs, Octaaf Advies, het COT en Crisislab. Deze partijen hebben zich verenigd in een expertgroep die zich bezighoudt met de doorontwikkeling en validatie van het instrument. Naast deze expertgroep zal een gebruikersgroep bewaken dat BrandWijzer blijft aansluiten bij de praktijk.

Programma De Zorg Brandveilig

BrandWijzer is ontwikkeld in het kader van programma De Zorg Brandveilig, een initiatief van Brandweer Nederland en ActiZ, GGZ Nederland, NFU, NVZ en VGN verenigd in Brancheorganisaties Zorg (BoZ). Het programma wordt ondersteund door het ministerie van VWS. Voor meer informatie over De Zorg Brandveilig, zie www.dezorgbrandveilig.nl.

In opdracht van de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) bracht de Werkgroep Maatgevende Aardbevingsbelasting (WMA) op 4 november 2016 een advies uit voor een proportionele, simpele, transparante en robuuste toets op aardbevingsbestendigheid van de chemische industrie in Groningen. Het advies volgde uit het eerdere advies van de commissie Meijdam van december 2015. Ira Helsloot was lid van de commissie Meijdam en voorzitter van de WMA.

De WMA heeft op 28 juni 2017 een aanvullende rapportage uitgebracht over de inzichten van de LoC-toets op de aardbevingsbestendigheid van de chemische industrie in Groningen.

Naar aanleiding van deze aanvullende rapportage heeft de NCG de werkgroep nog een aantal vragen gesteld. De antwoorden op deze vragen zijn opgenomen in de Notitie: beantwoording van nadere vragen over toepassing van de LoC-methode bij de industrie. Dit derde advies is in maart 2018 openbaar geworden.

Er is nadien (april 2019) ook nog een vierde advies door de WMA opgesteld. Dit advies treft u hier.

In opdracht van het programma Integrale Veiligheid Hoger Onderwijs (IV-HO) heeft Crisislab enkele kennis- en dilemmafiches opgesteld. Deze fiches hebben respectievelijk als doel kennisdeling en het benoemen van bestuurlijke dilemma’s die gepaard gaan bij risico- en crisismanagement. Op bestuurlijk niveau dienen hiervoor afwegingen te worden gemaakt. Voorbeeld: wegen de (financiële) kosten van een bepaalde veiligheidsmaatregel op tegen de veiligheidswinst (de baten)? De fiches geven op basis van recente casussen en praktijkvoorbeelden uit het hoger onderwijs inzicht in dilemma’s waarmee bestuurders van deze instellingen te maken hebben.

De fiches worden gebruikt ter ondersteuning en reflectie bij door IV-HO geïnitieerde bestuursgesprekken, waarbij bestuurders en veiligheidsmanagers van verschillende hoger onderwijsinstellingen met elkaar in discussie gaan over keuzes die zij maken voor hun veiligheidsbeleid. Centraal staat hoe om te gaan met de verschillende veiligheidsrisico’s.

De fiches kunt u hieronder downloaden.

Kennisfiches

• Crisiscommunicatie
• Crisisorganisatie

Dilemmafiches

• Bommelding, ontruimen of niet?
• Brand in het Spinozagebouw, tot hoever investeren in brandveiligheid?
• Ramp op afstand, welke verantwoordelijkheid trek je wanneer naar je toe?

In 2017 is door het ministerie van Defensie een beleidsevaluatie gehouden van de inspanningen van de laatste jaren gericht op een betere samenwerking van defensie en de ‘civiele’ crisisbeheersing, de zogenaamde intensivering civiel-militaire samenwerking. Ira Helsloot heeft als onafhankelijk extern deskundige gereflecteerd op de methodologie van deze beleidsevaluatie. Het resulterende rapport is in december 2017 door de minister van Defensie aan de Tweede Kamer aangeboden. In bijlage E van het rapport is zijn reflectie opgenomen.

De samenvattende aanbiedingsbrief vindt u hier.

In opdracht van de Nederlandse Spoorwegen (NS) heeft Crisislab in 2018 onderzocht hoe het zit met de verantwoordelijkheden en vereisten ten aanzien van het verlenen van eerste hulp door medewerkers van NS op rijdende treinen. Centraal hierbij stond de vraag hoe het staat met de verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid van de NS als organisatie en werkgever wanneer incidenteel zonder conducteur wordt gereden.

Crisislab heeft de wetenschappelijke bevindingen over het effect van sociale media in het kader van het Europese project COSMIC samengevat. Als wetenschappelijk artikel is de opbrengst verschenen in het zojuist verschenen issue van de Journal of Contingencies and Crisis Management (Volume 26, nr. 1). Hieronder treft u de samenvatting van het artikel ‘The effect of social media on the dynamics of (self)resilience during disasters: A literature review’.

Abstract

As is well known for decades, citizens are highly resilient during and after a disaster, they save the day by helping themselves and others. A relatively new phenomenon is the abundant use of social media. In this literature review, the authors bring together recent findings on how social media affects citizens’ self-resilience by looking into its effect on four elements of self-resilience: information gathering, information dissemination, collaborative problem-solving, and coping. Social media supports citizens in their search for reliable information to reduce their uncertainty about the situation far beyond the regular but late information provided by authorities. This ability to gather information of their own accord is further aided by the enhanced ability of citizens (and authorities) to disseminate the information they possess quickly and widely. The ability of social media to connect people through time and space enhances collaborative problem-solving and citizens’ ability to make sense of the situation and cope with it. And yet, authorities by and large find it troublesome to get used to this new reality.

As part of the European Commission’s Seventh Framework Programme (FP7) Crisislab participated in the 3 year research, technological development and demonstration project COncORDE  (May 2014 – the end of 2017).

COncORDE stands for ‘Development of Coordination Mechanisms During Different Kinds of Emergencies’ and aimed to develop a web-based (real-time) application that will facilitate (medical) emergency responders as well as a resilient community during medical emergencies. COncORDE provides a test tool that can be used in all member states, irrespective of their local differences, to improve coordination of emergency medical response. The web-based platform is developed to support and enhance the existing decision processes during medical emergencies at local, regional and cross-border level, from small incidents to large scale emergency situations. The platform improves the operational information flow within the emergency medical services, as well as the communication and coordination between people requiring emergency medical help, the responders and a resilient community.

The COncORDE consortium was an international consortium which consists of 14 research and/or technology development as well as emergency response partners. Led by Cambridge University Hospital (United Kingdom) the consortium furthermore consists, besides Crisislab, of partners from:

• Greece (Hellenic Rescue Team, European Dynamics, and National Center for Scientific Research),
• Finland (Technical Research Centre of Finland),
• Cyprus (University of Cyprus),
• Turkey (Koc University),
• Belgium (Public Safety Communication Europe),
• Ireland (Konnekt- Able Technologies)
• Portugal (Environmental Systems Research Institute en INOVA+),
• Romania (SIVECO) and
• Norway (Crisis Training AS).

For more information about the COncORDE project, can be found in the brochure or can be found here.

November 2015: COncORDE’s first newsletter can be found here.

June 2016: COncORDE’s second newsletter can be found here.

September 2016: Crisislab together with the University of Cyprus and Cambridge University Hospital has published the article ‘Integrated modelling of medical emergency response process for improved coordination and decision support’ in Healthcare Technology Letters. The article is based upon the results of Task 2.3: “COncORDE conceptual framework modelling” and models both the COncORDE conceptual framework as well as the medical response process. The article can be found here.

February 2017: COncORDE’s third newsletter can be found here.

August 2017: A short evaluation of the second pilot in Thessaloniki by Crisislab can be found here.

In opdracht van de Europese Commissie participeerde Crisislab samen met partners uit verschillende Europese landen in een driejarige Europese FP7-onderzoeksproject COncORDE van mei 2014 tot eind 2017. 

In Concorde dat staat voor ‘Development of Coordination Mechanisms During Different Kinds of Emergencies’ werd onderzoek gedaan naar de toepassing van een (real-time) applicatie ter ondersteuning en training van (medische) hulpverleners bij de triage van slachtoffers tijdens crisissituaties. Concorde heeft uiteindelijk een werkend test platform opgeleverd voor de coördinatie van medische hulpverlening via de principes van Distributed Decision Making. Het platform staat ook toe dat burgers informatie over de locatie en aard van de verwondingen delen met de medische hulpverleners. 

Crisislab werkte binnen dit project samen met onderzoekers en hulpverleners uit het Verenigd Koninkrijk (Cambridge University Hospital), Griekenland (Hellenic Rescue Team, European Dynamics en National Center for Scientific Research), Finland (Technical Research Centre of Finland), Cyprus (University of Cyprus), Turkije (Koc University), België (Public Safety Communication Europe), Ierland (Konnekt- Able Technologies) Portugal (Environmental Systems Research Institute en INOVA+), Roemenië (SIVECO) en Noorwegen (Crisis Training AS).

Meer informatie over het project kunt u lezen in de brochure of kan hier gevonden worden.

Crisislab, the University of Cyprus en Cambridge University Hospital publiceerden in september 2016 een eerste artikel in Healthcare technology Letters: ‘Integrated modelling of medical emergency response process for improved coordination and decision support’. Het artikel treft u hier. 

De eerste nieuwsbrief van het project (november 2015) kunt u hier vinden.

De tweede nieuwsbrief (juni 2016) kunt u hier vinden.

De derde nieuwsbrief (februari 2017) kunt u hier vinden.

Een korte evaluatie door Crisislab van de tweede pilot in Thessaloniki kunt u hier vinden.

Dat stelt Ira Helsloot in een artikel over veerkracht (resilience) in complexe ketens. Het artikel is verschenen in Security Management, een platform voor security platforms, en is hier te vinden.

In de laatste uitgave van het Magazine Nationale Veiligheid en Crisisbeheersing (15-de jaargang 2017, nr. 5/6) is een artikeltje verschenen van Astrid Scholtens over vier thema’s die zowel tijdens de stroomuitval in 2007 als in 2017 zichtbaar waren. Beide stroomuitvallen werden veroorzaakt door laagvliegende apache-helikopters in de regio Gelderland Zuid.

Het artikeltje kunt u hier downloaden.

In de laatste uitgave van het Magazine Nationale Veiligheid en Crisisbeheersing (15-de jaargang 2017, nr. 5/6) heeft Ira Helsloot een artikeltje geschreven over het publieksonderzoek ‘Meer blauw op straat’. Het onderzoek is uitgevoerd door studenten van de Radboud Universiteit Nijmegen. Het artikel kunt u hier downloaden, het publieksonderzoek treft u hier.

Crisislab-onderzoeker Sander Kraaijenbrink is sinds december voorzitter van Young NVVK. Dit is een werkgroep voor en door jonge veiligheidskundigen t/m 35 jaar. Meer informatie over Young NVVK vindt u hier.

In het magazine Uit de brand van de Stichting Salvage stelt Ira Helsloot dat het een politieke keuze is om wel of niet voor nul grote (stal)branden te gaan. Als de samenleving werkelijk richting nul branden wil is verplichte risicoaansprakelijkheidsverzekering een betere methode dan overheidsinspecties. Elk voordeel ‘heb’ zijn nadeel: dat zal leiden tot vooral schaalvergroting en willen we dat?

Het artikel kunt u hier downloaden.

Het magazine Uit de brand zelf is hier te downloaden.